Karnak

Wielki Dziedziniec

Po wejściu na Wielki Dziedziniec można dostrzec po prawej rampę z cegieł mułowych, świadectwo przerwanych prac przy budowie pylonu. Dziedziniec tworzy niemal kwadrat (84 na 99,5 m). Z dwóch stron otacza go portyk kolumnowy z czasów Szeszonka I (XXII dynastia). Większość kolumn po lewej nic jest dekorowana. Niemal w centrum północnego muru za kolumną znajduje się bardzo interesujące tzw. magiczne wyobrażenie Amona. Na otwartym dziedzińcu pod kolumnami ustawiono sfinksy z głowami baranów, pochodzące z czasów od XVIII dynastii do okresu Ptolemeuszów.
Tuż po lewej stronie dziedzińca stoi przy pylonie potrójna kaplica na barkę z czasów Setiego II (XIX dynastia), przystanek dla barek z posągami bogów. Wykonano ją z kwarcytu i szarego piaskowca. Fasada ma 7 m wysokości, górną krawędź wieńczy torus i gzyms. Reliefy na ścianach przedstawiają Setiego II składającego ofiary bogom tebańskim. Kaplica mieści trzy głębokie sale na barki: Mut (po lewej), Amona (w centrum) i Chonsu (po prawej). Sanktuarium Mut ma na tyłach dwie nisze, a reliefy pokazują barkę z bóstwem.
W środkowej kaplicy są trzy nisze, a reliefy przedstawiają barkę Amona.
W kaplicy Chonsu na tylnej ścianie są dwie nisze i dodatkowe trzy na ścianie wschodniej. Z tej kaplicy wychodzą schody na dach. Naprzeciw kaplicy Setiego II znajduje się sfinks, który być może należał do Tutanchamona.
W centrum dziedzińca wznosi się potężna samotna 21-metrowa kolumna, pozostałość po kiosku Taharki (XXV dynastia), który uzurpował Psametyk II (dynastia XXVI). Kiosk składał się z 10 wysmukłych papirusowych kolumn połączonych w dole ścianami parawanowymi. Dziś prócz kolumny pozostał jeszcze blok kwarcytu, służący jako piedestał.
Świątynia Ramzesa III (XX dynastia), ostatniego z wielkich faraonów Egiptu, jest kaplicą na barkę i leży w południowej części Wielkiego Dziedzińca. Do wnętrza wchodzi się przez wkomponowany w ściany dziedzińca pylon z gzymsem.
Przed nim stoją dwa kolosy króla z czerwonego piaskowca (6 m).
Za pylonem otwiera się pierwszy dziedziniec z ośmioma ozyriackimi posągami, które po stronie zachodniej noszą Czerwone Korony Północy, a po wschodniej – Białe Południa. Wewnętrzne ściany ozdabiają sceny świąt i teksty religijne. Dalej jest westybul z filarami ozyriackimi.
Po wschodniej stronie ciągnie się inskrypcja z królewskim imieniem Ramzesa III, poniżej widać imię Mut (sęp). Z tyłu filarów stoi rząd kolumn papirusowych o głowicach w kształcie pąka. Są tu resztki posągów Sachmet z czarnego granitu. Dalej znajduje się sala hypostylowa z dwoma rzędami po cztery kolumny z głowicami w kształcie pąka papirusu.
W tylnej części Wielkiego Dziedzińca jest Drugi Pylon i poprzedzający go westybul. Przed pylonem stoją dwa kolosy Ramzesa II (jeden zachował się tylko w dolnej partii). Przed nimi zachowała się wielka statua Ramzesa II z małą figurką Bint-Anath (Bent’anty), królewskiej córki i królowej. Posąg ten uzurpowali kolejno Ramzes VI (XX dynastia) i Pinodżem I (XXI dynastia). Drugi Pylon rozpoczęto w czasach Horemheba, a dokończono dopiero w czasach Setiego I (lub Ramzesa I). Obecnie został częściowo rozebrany.
W 1820 r. Henri Chevrier odkrył w nim kolosy Echnatona i bloki kamienne, tzw. talatat ze zniszczonej słonecznej świątyni Atona. Na górę prowadzą schody (w północnej wieży).

Wielka Sala Hypostylowa

Trudno wyobrazić sobie świątynię Amona bez Wielkiego Hypostylu (99,4 na 52 m) zaczynającego się tuż za Drugim Pylonem. To największa sala hypostylowa w świecie: w niebo strzelają 134 papirusowe kolumny.
12 środkowych kolumn jest większych (po 21 m), a ich kapitele to otwarte papirusowe baldachy. O ich ogromie świadczy fakt, że na głowicy najwyższych kolumn może swobodnie zmieścić się 50 osób! Kolumny te wzniesiono w czasach Amenhotepa III oraz Horemheba. Inne są późniejszym dodatkiem.
Wewnętrzne ściany sali hypostylowej pokrywają liczne reliefy. Północna połowa sali z czasów Setiego I ma reliefy wypukłe, natomiast południowe ściany Ramzes II nakazał wykończyć w reliefie wklęsłym. Późniejsze prace wykonano pośpiesznie i mniej subtelnie. Na północnej ścianie Drugiego Pylonu od wewnątrz hypostylu widać cztery rzędy reliefów ze scenami rytualnymi wyrytymi w czasach, kiedy centralnej nawy nie otaczały jeszcze kolumny. W pierwszej scenie czwartego rzędu widać Ramzesa I ofiarowującego wodę Montu, Atumowi, Szu, Tefnut, Gębowi, Nut, Ozyrysowi i Izydzie. Pierwotnie scena przedstawiała świętą barkę Amona płynącą rzeczną barką do Luksoru. W innych scenach z czasów Setiego I przedstawiono dwie barki Amona. W rogu zachodnim północnej ściany w drugim rzędzie widać króla w błękitnej koronie chepresz, składającego na kolanach ofiary Montu, który dzierży berło i znak atich. Król ofiaruje trzy łodygi papirusu i bukiet kwitnących lotosów. Dolny rejestr pokazuje jedynie dziób barki Chonsu z sokologłowym bogiem, ukoronowanym słonecznym dyskiem nad sierpem księżyca. Powyżej tej barki znajduje się barka Mut. Wewnątrz naosu (po prawej), ukoronowanego słonecznym dyskiem z ureuszem, widać barkę Amona. Dalej po prawej król klęczy przed Amonem, a ponad władcą leci sępia Nechbet. Król ofiaruje Amonowi chleby, pieczone gęsi oraz bukiet kwitnących lotosów, za co otrzymuje „życie, trwałość, siłę i serce tak wielkie jak Re”. Niedaleko północnych drzwi widać ponownie barkę Amona w towarzystwie barek Mut i Chonsu. W górnej scenie Amon-Re siedzi na lotosie, a jego głowę ozdabiają baranie rogi i korona atef. Otaczają go dwa skrzydlate bóstwa ukoronowane słonecznymi dyskami i trzymające w dłoniach pióro Maat oraz symbol życia anch. Tuż przed Trzecim Pylonem w drugim rzędzie umieszczono scenę z królem klęczącym przed drzewem persei.
Na głowie władca ma błękitny hełm, a w ręku dzierży berło heka. Za nim stoi Thot z głową ibisa i zapisuje jego mistyczne imię (Menmaatre). Postać króla kilkakrotnie przerabiano (władca był wyższy i inaczej odziany). Ponad drzewem widnieją symbole Maat i słoneczny dysk Re z dwoma ukoronowanymi ureuszami.
We wschodniej części Chnum lepi na kole garncarskim młodego Ramzesa. Poniżej znajduje się koronacja Ramzesa, przed którym stoi Nechbet, a za nią Horus z Behcdct. Wadżct,
Pani Północy, stoi za Ramzesem, zaś Thot podtrzymuje koronę. Dalej król z berłem heka uiechacha klęczy przed drzewem persei. Ramzes podtrzymuje symbol święta Sed, które wręczył mu Amon. Bardziej na zachód znajdują się sceny ze święta Sed — słynny bieg przed bykiem Apisem. W następnych scenach Ramzes składa ofiary bogom: klęczącemu królowi towarzyszą Thot i Horus. I na tej ścianie są barki Amona. Kolejna seria ważnych scen zachowała się po zachodniej stronie drzwi hypostylu. Najwyższy rząd pokazuje łowienie dzikiego ptactwa w papirusowym gąszczu, w którym pomaga bóg Thot. W środkowym rzędzie król stoi z Amonem i Montu. Bogowie trzymają w dłoniach berła i specjalny otwieracz bram, symbol Chonsu. Jest tu też bogini pisma Seszat z symbolem święta Sed.
Thot zapisuje wszystko w annałach wieczności. W dolnym rejestrze król w błękitnej koronie stoi przed barką Amona.
W rogu południowej ściany Drugiego Pylonu w dolnym rzędzie reliefów znajduje się wyobrażenie króla jako starego człowieka w wielkim naosie.
Po lewej stoi bóstwo z sierpem księżyca na głowie. Siedzący Amon dzierży berło i liść palmowy, znak wielu przeżytych lat, i wyciąga do króla oznaki odnowionej władzy królewskiej. Mut błogosławi królowi, trzymając podwójny liść palmy, a w lewej ręce osiem symboli święta Sed. Powyżej król ofiaruje Amonowi na ołtarzu gazelę oryx, jedną z form przedstawienia Seta. Cały relief to kolejne sceny ze święta Sed.
W ostatniej scenie przed wrotami Drugiego Pylonu w dolnym rzędzie znajduje się wyobrażenie króla z Czerwoną Koroną stojącego w rozkroku przed Montu, Panem Teb.
Z tyłu są symbole skorpiona i królewskiego ka jako byka.